Bujanovac, 10. novembar 2022. Učenici Srednje škole „Sveti Sava“ u Bujanovcu iz ekonomske sekcije profesorke Ivane Trajković, spremili su još jedan članak i kviz za čitaoce Bujanovačkih.
Otkrijte zašto je srpski dinar jedna od najlepših novčanica na svetu
SRPSKI DINAR OD 1878-2022 GODINE
Istorijski trenutak za Srbiju nastaje 1878. godine kada je iskovan prvi srpski novac – dinar. Nakon toga knez Milan kuje svoje prve zlatne novce, poznati kao – Milanovi zlatnici.
Prvi papirni novac biva štampan 1884. godine u Belgiji, poznat po tome što je bio plativ u zlatu i srebru. Sa nastankom Prvog svetskog rata dolazi do promena u načinu izdavnja i štampanja srpskog dinara. Takozvani ,,ratni srpski dinar“ štampan je u Francuskoj, a zatim taj posao preuzima Privilegovana narodna banka Srbije.
Iz ovog perioda poznata je novčanica sa likom Miloša Obilića iz 1919. godine.
Sa nastankom Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca dolazi do izdavanja novih novčanica, kod kojih se vrednost iskazivala u dinarima, ali i krunama.
Sa nastankom Kraljevine Jugoslavije počinje sa radom Narodna banka Kraljevine Jugoslavije koja je ugašena 1941. godine.
Sve novčanice iz ovog perioda štampane su u Sjedinjenim Američikim Državama i Londonu. Iz ovog perioda poznate su novčanice iz 1939. Godine sa likom kralja Petra zatim novčanice iz 1931. sa likom kralja Aleksandra i novčanica sa likom kraljice Marije. Novčanica sa likom kraljice Marije Karađorđević je proglašena za jednu od deset najlepših novčanica u svetu.
Tokom Drugog svetskog rata radi Srpska Narodna banka koja sa završetkom rata biva ugašena.
Od 1945. do 1963. godine zauzet je stav da se na novčanicama prikazuju simbolični motivi iz rata i socijalističke revolucije, tako da na novčanicama možemo videti žeteoce, radnike, rudare, partizane.
Iz ovog perioda najpozantiji nasmejani lik Arifa Heralića – livca iz železnice Zenice. Ovaj lik simbolizuje sreću i zadovoljstvo koja se mogla videti na licima svih radnika u socijalizmu.
Posle smrti Josipa Broza Tita doživotnog predsednika SFRJ , izdata je specijalna novčanica sa njegovim likom .
Poznate ličnosti na novčanicama srpskog dinara su dodate tek posle 1970 godine, te se s tim u vezi izdvaja i novčanica od 500 dinara na kojoj se nalazi skulptura Nikole Tesle.
Od 1990. godine štampaju se novčanice na kojima su od poznatih ličnosti najzastupljeniji bili Ivo Andrić i Nikola Tesla.
Novčanica od petsto milijardi dinara sa likom Jovana Jovanovića Zmaja je novčanica sa najvećom nominalnom vrednošću u Srbiji, a i u svetu.
Nakon raspada SR Jugoslavije, štampanje novca prelazi u ingerenciju Narodne banke Srbije. Novčanice koje se danas koriste su uglavnom kreirane u periodu od 2000-2001 godine.
