Usvojena Deklaracija albanskih lidera u Srbiji o istim pravima sa Srbima na Kosovu

Piše: N. Stevanović

Bujanovac, 16. mart 2023. Politički i institucionalni predstavnici Albanaca u Bujanovcu, Preševu i Medveđi objavili su deklaraciju u kojoj za albansko stanovništvo u tri opštine na jugu Srbije zahtevaju ista prava koja imaju Srbi na Kosovu. Među potpisnicima deklaracije su predsednik opštine Bujanovac Nagip Arifi, predsednik bujanovačke skupštine Enver Ramadani i narodni poslanik Šaip Kamberi.

Albanski političari su ovim nastavili kampanju, započetu po obelodanjivanju francusko-nemačkog plana za Kosovo, u kojoj gotovo svakodnevno traže reciprocitet u pravima u odnosu na Srbe na Kosovu i uključivanje Preševske doline, kako nazivaju područja tri opštine, u dijalog Beograda i Prištine.

“Ozvaničenje legitimnog i pravednog  zahteva o reciprocitetu u pravima između kosovskih Srba i Albanca u Srbiji u okviru Briselskog dijaloga korak je koji danas pokrećemo mi predstavnici Preševske doline. Mi od Evropske unije i SAD zahtevamo  podršku ovom plemenitom načelu, koji se zasniva na liberalnoj tradiciji demokratskih zemalja na našem kontinentu”, navodi se u deklaraciji od 13. marta.

Predsednik Srbije Aleksandar Vučić zahtev za reciprocitetom nazvao je besmislicom prilikom posete Bujanovcu 11. marta.

Vučić: Moja vrata su otvorena za Albance, ali zahtev za formiranje albanskih opština u Srbiji je besmislica

“Aktuelni politički kontekst nakon ruske invazije na Ukrajinu zahteva jednu izraženiju dinamiku, naročito u bezbednosnim pitanjima, pravima manjina i principa kolektivne bezbednosti regiona Zapadnog Balkana. Dakle, u tom smislu važno je da Preševska dolina bude u fokusu prekoatlantskih i ostalih zapadnih politika, uz podršku Republike Kosova i Republike Albanije”, piše dalje u deklaraciji.

Da bi se ovo postiglo, navodi se, „potrebno je zvanično i suštinsko uključivanje pitanja Preševske doline u dijalog između Kosova i Srbije, koji omogućava Evropska unija“.

“Da se govori samo o manjinskim  zajednicama na Kosovu, a ne i onima u Srbiji, neće doprineti mirnoj sutrašnjici, naprotiv”, smatraju lideri Albanaca u Srbiji.

Kako navode, reciproitet u pravima manjinskih zajednica zanovan je na načelu ravnopravnosti jednakosti, što je za njih od životne važnosti, a simetrija i usklađivanje prava manjinskih zajednica u regionu poslužiće evropeizaciji i demokratizaciji Srbije i dati legimitet Evropskoj uniji u ulozi posrednika u dijalogu.

U deklaraciji albanskih političara se navodi i da Srbija nije sprovela suštinske ciljeve, kao što su integracija, brži ekonomski oporavak, povratak raseljenog stanovništva i demilitarizacija regiona od specijalnih jedinica državne bezbednosti i oružanih snaga.

Podsetili su i da su se sa zahtevom za reciprocitet već obratili visokom predstavniku za spoljnu politiku EU Žozepu Borelju i predstavniku američkog Stejt departmenta Gabrijelu Eskobaru.

U deklaraciji se od Srbije zahteva, kako piše, da ispuni obaveze iz postojećih sporazuma sa Albancima u Preševskoj dolini, ali i da prestane sa pasivizacijom prebivališta.

“Pozivamo institucije Republike Kosovo i Republike Albanije da se kroz delovanje u okviru regionalne saradnje založe za zaštiti interesa Albanaca Preševske doline, u skladu sa Referendumom od 1 i 2 marta 1992 godine o političkoj i teritorijalnoj autonomiji sa pravom na ujedinjenje sa Kosovom”, stoji u deklaraciji.

Dokument su potpisali i šef Nacionalnog saveta Albanaca Ragmi Mustafa, predsednik Skupštine opštine Preševo Sali Salihu, šef preševske Demokratske partije Albanaca Ragmi Mustafa i odbornik u Skupštini opštine Medveđa Femi Beja.

Potpis na dokument nisu stavili zamenik predsednika opštine Bujanovac Šćiprim Musliju i predsednik Preševa Šćiprim Arifi.

 




Ostavite odgovor

Vaša adresa e-pošte neće biti objavljena. Neophodna polja su označena *