Bujanovac, 22. april 2024. (foto arhiva) – Prosečna zarada na jugu i istoku Srbije znatno je niža u odnosu na sever zemlje za radnike sa istim kvalifikacijama, odnosno obrazovanjem. Tako oni sa osnovnim akademskih studijama u Beogradu primaju oko 140.000 dinara, dok je južnjacima sa fakultetom prosečna plata 89.000 dinara.
Profesorka Nataša Golubović sa niškog Ekonomskog fakulteta kaže za Južne vesti da manje razvijeni regioni imaju i manje plate, kao i da su na jugu investicije orijentisane ka radno intenzivnim granama, gde su zarade u proseku niže.
Prema podacima koje je objavio Republički zavod za statistiku, o zaradama zaposlenih prema delatnosti, nivoima kvalifikacije i polu, a koje se odnose na septembar 2023. godine, evidentna je razlika između Beogradskog regiona, Vojvodine i regiona južne i istočne Srbije.
Razlika raste kako je i obrazovanje veće. Dok je između zaposlenih sa osnovnom školom ili trogodišnjom srednjom školom na jugu i severu razlika do 4.000 dinara, oni koji imaju četvorogodišnje srednjoškolsko obrazovanje na jugu i istoku zemlje plaćeni su manje za oko 20.000 u odnosu na sever Srbije.
Zaposleni na jugu i istoku, koji imaju četvorogodišnje srednjoškolsko obrazovanje, u septembru prošle godine imali su prosečnu platu od 68.268 dinara, dok su oni sa istim obrazovanjem, a koji žive u Vojvodini imali prosek od 89.261 dinar, a u Beogradu 82.256 dinara.
Još veća je razlika između onih koji kao nivo kvalifikacija imaju osnovne akademske ili strukovne studije. Na jugu su oni bili prosečno plaćeni nešto više od 89.626 dinara, u Vojvodini 103.275 dinara, a u Beogradskom regionu 140.070 dinara.
Kada je reč o radnicima koji imaju završene master ili doktorske studije, oni su najviše u proseku plaćeni u Beogradu – 158.655 dinara je bila prosečna zarada u septembru 2023. godine, dok je u Vojvodini prosek 117.051 dinar, a na jugu i istoku – 99.463 dinara.
Profesorka Nataša Golubović sa niškog Ekonomskog fakulteta objašnjava da su razlike u zaradama za isti nivo kvalifikovanosti i istu vrstu posla u različitim regionima jedne zemlje prisutne u mnogim zemljama, pa i u Srbiji. Napominje da razlike u plati prate razlike u nivou ekonomske razvijenosti.
-Prosečne zarade u razvijenijim regionima veće su u odnosu na nerazvijene regione. U Srbiji su se jasno izdvojila dva razvijena regiona – Beogradski region i region Vojvodine, kao i dva regiona koja zaostaju u ekonomskom razvoju – region Šumadije i Zapadne Srbije i region Južne i Istočne Srbije – ističe Golubović.
Objašnjava da je najveći broj radnih mesta, investicija i proizvodnje koncentrisan u velikim urbanim centrima, poput Beograda i Novog Sada, što doprinosi migraciji stanovništva.
Profesorka niškog Ekonomskog fakulteta objašnjava i da manje razvijene oblasti karakteriše visoka nezaposlenost, neadekvatna infrastruktura, demografsko pražnjenje i nepovoljna obrazovna struktura stanovništva, pa da je i slabo interesovanje stranih i domaćih investitora za ulaganje u ove krajeve.
-Više od polovine stranih direktnih investicija ide u region Beograda, nešto manje u region Vojvodine, dok region Južne i Istočne Srbije privuče manje od 10 odsto. Ne samo što je nivo stranih investicija u nerazvijenim regionima niži, već je i struktura investicija takva da su investicije orjentisane ka radno intenzivnim granama, gde su zarade u proseku niže. Većina tih investicija ostvarena je uz izdašne državne subvencije, pa su sa prestankom subvencija investitori često zatvarali pogone – ističe ona.
