Shkruan: N. Stevanoviq
Bujanoc, 3. maj 2023. (Foto: Ilustrim nga Bujanovaçke) – Të dhënat zyrtare për numrin e serbëve, shqiptarëve dhe romëve që jetojnë në komunën e Bujanocit nuk shkaktuan ndonjë reagim të veçantë nga komuniteti serb dhe shqiptar, por romët janë ata që më së shumti indinjohen dhe pretendojnë se janë dukshëm më shumë se 3532. (8.6 për qind), siç tregohet nga rezultatet e regjistrimit të vitit të kaluar.
Qytetarët romë komentojnë në faqen e portalit tonë në FB se janë “vjedhur sërish” dhe se shifrat nuk janë të sakta, ndërsa theksojnë se janë për 1500 banorë më shumë se sa tregojnë statistikat zyrtare, thotë Ibro Idiq, përfaqësues institucional i romëve të Bujanocit, përkatësisht nënkryetari i Këshillit Kombëtar të Romëve.
– Unë kam qenë instruktor për regjistrues dhe e di me siguri se në Bujanoc janë regjistruar rreth 7000 romë. Le të jenë 2000 jorezidentë, ata që jetojnë jashtë, kështu që arrijmë në shifrën prej 5000 (12 për qind) romë në Bujanoc, e cila është e vetmja realiste – thotë Idiq.
Në pyetjen e Bujanovackes nëse ka qenë ndonjë konspiracion kundër romëve dhe cila do të ishte arsyeja për një gjë të tillë, Idiq tha se nuk do ta quante konspiracion, por se ajo që ndodhi gjatë përpunimit të të dhënave nga regjistrimi ishte, të paktën, e çuditshme.
Një nga treguesit se me siguri janë më shumë se 3500 romë sipas Idiqit është numri i fëmijëve në shkollat e Bujanocit. Siç thotë ai, vetëm në Shkollën fillore “Branko Radiçeviq” mësimin e vijojnë 700 nxënës të komunitetit rom, kurse në Shkollën e mesme “Sveti Sava” më shumë se 100.
Ai beson se numri zyrtar i romëve është zvogëluar artificialisht në nivel të gjithë vendit, por jo vetëm në Bujanoc, por nuk ka folur për arsyet e një veprimi të tillë.
– Nuk ka rëndësi edhe aq, sepse shumë më shumë se 15 për qind, që kërkohet, për shembull, për përdorimin zyrtar të gjuhës rome në një vetëqeverisje lokale – thotë Idiq.
Komentet e bashkatdhetarëve të tij për lajmet e portalit tonë për përkatësinë etnike të banorëve të komunës së Bujanocit ishin më të shumtat. Ata shprehen hapur dhe vënë në dyshim saktësinë e të dhënave. Disa madje pretenduan se ka më shumë romë se serbë.
“Si ka më pak romë në Bujanoc kur ne jemi më shumë se serb, po të mos kishte romë në shkollën fillore Branko Radiçeviq shkolla do të mbyllej. Regjistrimi nuk është bërë si duhet, nuk janë të regjistruar të gjithë romët. Gënjeshtarët”, thuhet në një koment.
“Si ka vetëm 3500 romë?” Të paktën duhet të jemi nga 6,000 deri në 8,000 banorë”, thotë një pjesëtar i këtij komuniteti.
Sipas të dhënave zyrtare, brenda 11 vitesh numri i romëve në komunën e Bujanocit është zvogëluar për 1000. Regjistrimi i vitit 2011 tregoi se në komunën e Bujanocit jetojnë 4,576 romë, ndërsa tani zyrtarisht janë 3,532.
Numri më i madh i tyre – 3,442 jetojnë në qytet, gjë që i bën ata komunitetin e dytë më të madh pas shqiptarëve (3,902) dhe përpara serbëve (2,933).
Sipas rezultateve përfundimtare të regjistrimit të vitit të kaluar, komuna e Bujanocit ka 41.068 banorë, prej të cilëve 25.465 janë shqiptarë, 10.467 serbë dhe 3.532 romë, për të cilën tashmë ka shkruar Bujanovaçke.