Bujanovac, 1. februar 2022. (foto Vranje news) – Knjiga “Manastir Sveti Prohor Pčinjski 1903-1973” autora Miroljuba Miše Stojčića, vranjskog arhiviste, od prvorazrednog je značaja za srpsku istoriografiju, arhivistiku i istoriju Srpske pravoslavne crkve, kao i za istoriju srpskog naroda, rečeno je na promociji ovog dela u Vranju.
Prema rečima autora ovog zbornika posao do izdavanja prvog toma štampanog izdanja trajao je pet godina, a za drugi tom godinu duže.
– U pitanju su rukopisi, govorimo o dokumentima koji su nastajali kada nije bilo pisaćih mašina. Najviše vremena tokom godina oduzelo je “formiranje predmeta”, odnosno povezivanje više događaja ili više dokumenata u rukopisu u jedan predmet. Nimalo lak posao, jer smo imali predmete i sa više od 50 rukopisa – rekao je Stojčić, prenosi portal Vranjenews.
Nabrojao je neke od najvažnijih dokumenata, imena i informacija koje sadrži ovaj zbornik.
– Učinjena mi je velika čast da radim sa dokumentima u rukopisima straim više od sto godina, dokumenta koja je pisao iguman Vladimir Protić, igumani manastira arhimandrit Metodije Miovanović, iguman Sava Mitrović i mnogi drugi – dodao je Stojčić.
Naglasio je da će ova knjiga koristiti ne samo istraživačima već i mnogim drugima i da se ovakvom publikacijom “jasno stavlja do znanja kome ovakva građa pripada, počev od ustanove, pa sve do sećanja jednog naroda”.
Istoričar i direktor Muzeja žrtava genocida u Beogradu, Dejan Ristić, govoreći o dvotomnom izdanju autora, rekao je da knjiga ima ”više veze sa svima nama koji nismo Vranjanci, a koji se interesuju za istoriju SPC i Srbije”.
– Poduhvat Miše Stojčića je za srpsku istoriografiju, arhivistiku i istoriju Srpske pravoslavne crkve, kao i za istoriju srpskog naroda od prvorazrednog značaja i on nije nipošto lokalnog, ni regionalnog, već mnogo šireg karaktera, poznavajući istoriju ovog kraja i konteksta kojeg se tiče – istakao je istoričar Ristić.
Ristić je izrazio zabrinutost što je Ministarstvo kulture, u godini kada je obeleženo 950 godina postojanja manastira Prohor Pčinjski i kada je čitava nacija, kako je rekao, bila ponosna na taj jubilej, odbilo da podrži objavljivanje ove knjige.
– To govori o nama, to je ono što je tužno i nedopustivo. I to govorim kao direktor jedne nacionalne ustanove kulture. Ali, zahvaljujući prebogatim fondovima Istorijskog arhiva u Vranju, Miša Stojčić je uspeo da tokom čitavog niza godina prilježno izvrši selekciju i obradi najznačajniju građu nastalu delovanjem manastira između 1903. i 1973. godine -dodao je Ristić.
U radu na zborniku Stojčiću su pomagale kolege Branka Janačković i Boža Janjić, a kao svojevrsna hronika jednog vremena, zbornik je štampan u izdanju Istorijskog arhiva “31. januar” u Vranju.