Piše: N. Stevanović

Bujanovac, Trgovište, 25. novembar 2019. -Borci protiv izgradnje malih hidroelektrana (MHE) u opštini Trgovište tvrde da investitor nema sve potrebne dozvole za gradnju MHE „Pročovci 3“ na reci Tripušnici kod Donjeg Stajevca iako su radovi u toku, o čemu su Bujanovačke već pisale.

Bujanovačkim su dostavili mapu sa označenim lokacijama predviđenim za izgradnju elektrana.

Meštani su se obraćali i Ministarstvu za zaštitu životne sredine zatraživši da i preostala teritorija opštine Trgovište bude proglašena Predelom izuzetnih odlika “Dolina Pčinje”, sa ciljem da se zaustavi gradnja MHE i zaštiti priroda.

U odgovoru od 19. novembra navodi se da je Zavod za zaštitu prirode Srbije dostavio ministarstvu novu Studiju zaštite Predela izuzetnih odlika “Dolina Pčinje”, koja predviđa nove granice područja, odnodno proširenje na 3344 hektara teritorije opštine Bujanovac i 884 hektara opštine Trgovište.

Međutim, čak ni zaštićena područja nisu pošteđena pošasti zvane MHE, jer ,kako poručuju iz  ministarstva, za njih jeste neprihvatljiva izgradnja MHE u zaštićenim područjima, ali nije zabranjena.

Ovo takođe predstavlja potencijalnu mogućnost izgradnje MHE u dolini Pčinje na teritoriji Bujanovca.

-Na osnovu pozitivnih propisa Republike Srbije, izgradnja nije zabranjena, odnosno moguća je uz poštovanje uslova zaštite prirode i drugih uslova i mera, saglasnosti i dozvola koje izdaju nadležni organi iz svog delokruga, kaže se u dopisu.

-Opština Trgovište je izdala lokacijske uslove, za izgradnju potvrđeno nam je dopisom iz Službe za urbanizam, ali su nas iz JVP „Srbijavode“ još u avgustu obavestili da im „projekat i građevinska dozvola nisu prosleđeni na način predviđen članom 118a Zakona o vodama“, navode „ljubitelji Pčinje“, kako sebe nazivaju meštani okupljeni pod imenom „Reka Pčinja i njena priroda“.

U članu zakona, na koji se poziva JVP „Srbijavode“, navodi se da nadležni organ po izdavanju građevinske dozvole, radi informisanja, dostavlja javnom vodoprivrednom preduzeću (JVP), nadležnom za izdavanje vodnih uslova, građevinsku dozvolu i projekat za građevinsku dozvolu, nakon čega JVP utvrđuje eventualnene usklađenosti sa izdatim vodnim uslovima i “da li je projekat za građevinsku dozvolu urađen u skladu sa istim”.

Protivnici izgradnje MHE naglašavaju da je planom lokalne samouprave Trgovište predviđena mogućnost izgradnje čak 30 ovakvih postrojenja što će ukoliko se ostvari, kažu oni, imati nesagledive posledice po životnu sredinu, biljni i životinjski svet, ali i stanovništvo.

Da se izgradnjom MHE narušava priroda i degradira životna sredina, eksplicitno potvrđuje resorno ministarstvo, dodajući da se zbog takvih aktivnosti u velikoj meri dovodi u pitanje postojanje vodotoka, rečica i pritoka, o čemu svedoče brojni protesti i nezadovoljstvo kako građana, tako i stručne javnosti.

–Iz navedenih razloga ovo ministarstvo priprema izmene Zakona o zaštiti prirode, na način da će biti predviđena zabrana izgradnje MHE i u drugom i trećem režimu zaštite, odnosno na celoj teritoriji zaštićenog područja, a ne samo u prvom režimu zaštite, kako propisuje važeći zakon, navodi se u odgovoru.

U predelu Pčinje  izgradnja elektrana je započela pre više od deset godina.

Do sada je izgrađeno pet – tri na reci Tripušnici, jedna na Lesničkoj reci i jedna na Koćurici.